Key Performance Indicator yani KPI’lar, işletmelerin belirledikleri hedeflere ulaşmada ölçülebilir birer göstergedir. Sayısal olarak belirlenen hedeflere ne kadar ulaşılabildiğinin yolu yine sayısal bir analiz ve göstergelerle ortaya çıkarılabilir. Deneyimlerime göre çalışanların KPI konusunda büyük anksiyete yaşadıklarını ve KPI’larına ulaşamadıklarında yaptırım uygulanacağı veya işlerini kaybedecekleri gibi bir algıya sahip olduklarını söyleyebilirim. Fakat pek çok şirket KPI’ları amacına uygun olarak gelişme alanlarını belirlemek için kullanıyor. Elbette KPI temelli ödül ve yaptırım sistemlerine sahip şirketler de var; ancak bu şirketler uzun vadede sadece sayılara odaklandıkları ve gelişim çalışmaları yerine çok daha maliyetli olan çalışan devri yoluna gittiklerinden gerçek potansiyellerine ulaşamayacaklar. KPI bir ödül ve ceza aracı değildir; KPI bir işletmenin kendini hangi alanlarda geliştirmesi gerektiğini ortaya koyar. İyileştirme aracıdır. Başarılı bir operasyon için KPI’ların belirlenmesinden analizi ve sonrası aksiyonlara kadar bu gözle bakılmalıdır.
2024 yılının hedefleri oluşturulurken mavi yaka kaynağının da gelişimi ve şirket KPI hedeflerine desteklerinin de planlanmasını umuyorum.
Saygıdeğer liderlerimden birisinin söylediği ve benim de yıllar içinde yaşadığım iş deneyimlerimde gözlemlediğim ‘’İşi yapan bilir’’ sözüne sığınarak, özellikle insan kaynakları ve operasyon KPI hedeflerinin iyileştirilmesiyle, mavi yakanın şirketinizi rakiplerinizden farklılaştıracak çevik projeler yapılabileceğine inanıyorum. Bu yazıda KPI’larla bağlantılı olarak çevik proje örneklerini departman bazında incelemek istiyorum ki kafamız karışmasın. Her departman başlığı altında da KPI’lar ve onlara karşılık gelen proje örneklerini, çalışmalarınızda bir başvuru aracı ve ilham kaynağı olması için derli toplu bir tablo halinde düzenledim. Hemen İnsan Kaynakları (İK)’dan konuya giriş yapalım.
İnsan Kaynakları Çevik Projeleri
İnsan kaynağı bir şirketin en önemli sermayesi olarak sürekli olarak üzerinde çalışılması gereken bir alan. Bir şirketin zirveye çıkması veya ortadan kaybolmasında en kritik bileşenlerden biri İK. Bu yüzden İK KPI’ları belirlenirken insan kaynağını bütünüyle ele almak gerekiyor. Aşağıdaki tabloda İK’da sıklıkla kullanılan KPI’ları ve mavi yaka çalışanların iş birliğiyle gerçekleştirilebilecek çevik proje örneklerini bulabilirsiniz:
Bu tablodaki çevik projelerin geliştirilmesinde mavi yakanın potansiyelinden faydalanabilirsiniz. Yukarıda da dediğim gibi bir işi en iyi onu yapan bilir. Elbette İK yönetimi işletmenin süreçlerine ve operasyonel aktivitelere hâkim olmalı; ancak üretim sahasında neler olduğunu en iyi mavi yaka biliyor. Bu sadece çalışma şartları bağlamında değil; işe alım yaparken dahi üretimde en değerli olacak yetkinlikleri, çalışanların bağlılığının artırılması için atılması gereken adımları ve çalışma ortamının fiziksel özellikleriyle ilgili sorunları onlardan öğrenebilirsiniz. Mavi yaka çalışanlar içinden fikir lideri olan kişileri belirleyip çevik projeleriniz için onlardan destek alabilir; projelerinizi onların liderliğinde yürüterek başarılı olabilirsiniz.
Satış Çevik Projeleri
Satış departmanınız mavi yakayla ne kadar etkileşimde? Başarılı bir şekilde satış yapmak sanattır; ancak satış ekibinin en büyük destekçisi de mavi yakadır. Tablodaki KPI’lar ve ilgili proje örneklerine bir göz atmanızı rica ediyorum.
Tabloya baktığınızda yönetimin alması gereken aksiyonlarmış gibi görünüyorlar; ancak asıl farkı mavi yaka yaratacak. Fiziksel olarak yapılan işin iyileştirilmesi için en değerli fikirler mavi yakadan gelecek. Buna ek olarak mavi yaka da sosyal medyada. İşleriyle ilgili yorumlar yapıyorlar, tesiste çektikleri fotoğrafları paylaşıyorlar. Bu fırsatı değerlendirebilir, mavi yaka çalışanların şirketin satışlarına nasıl destek olabileceğini onlarla birlikte belirleyebilirsiniz. Ancak özellikle bu noktada çok dikkatli olmamız gereken bir şey var: hiçbir zaman insanlara kullanıldıklarını hissettirmeyin. İnsanlardan sosyal medya paylaşımlarıyla ilgili bir istekte bulunduğunuzda ve özellikle bu kişiler üzerinde yaptırım gücünüz varsa, dikkatle ilerlemelisiniz. Gücünüzü istismar etmeden birlikte çalıştığınızı ve herkesin çıkarlarını gözettiğinizi açıkça belli etmelisiniz. Böylece hem çalışan bağlılığını artırabilir hem de sinerji yaratıp pek çok alanda başarıya ulaşabilirsiniz.
Pazarlama Çevik Projeleri
Pazarlama çalışmaları pek çok şirket için büyük bir maliyet kalemidir. Pazarlamanın başarısını ölçerken de yatırımın karşılığını ne kadar aldığımızı hesaplarız ve gelecekte nerelerde geliştirme yapmamız gerektiğini belirleriz. Artık pazarlama çalışmalarında temel süreç aynı olsa da birçok farklı platform ve kanal üzerinden pazarlama yapılıyor ve her gün yeni yollar bulmaya çalışıyoruz. Bu alanda da mavi yakadan destek alabiliriz. Yaptıkları paylaşımlarda şirket hesaplarını etiketleyebilir, sosyal platformların takipçi kazanmasına ve trafiğin artırılmasına yardımcı olabilirler.
Tabloda yine örnek projeleri belirttim. Bu örnekler ışığında çalıştığınız endüstriye göre çalışanlarınızın fikirlerine de başvurarak daha farklı projeler de geliştirebilirsiniz. Pek çok mavi yaka çalışan çeşitli sosyal medya gruplarında veya endüstri temelli Whatsapp gruplarında yer alıyorlar. Buradaki potansiyeli de harekete geçirebilirsiniz.
Operasyonel Çevik Projeleri
İşte mavi yakanın asıl parlayacağı alana geldik. Üretim sahasında neler oluyor? Nerelerde sıkıntı var? İş akışı verimli mi? Neler değişse çok daha etkin bir süreç gerçekleştirilebilir? Süreçler nasıl yalınlaştırılabilir?
Ne yazık ki üretimde aktif biçimde rol almayan yöneticiler bir noktadan sonra “daha çok çalışmamız gerek” sonucunda öteye geçemiyorlar. Çünkü fiziksel olarak bir vardiyada sürecin nasıl işlediğini doğal olarak tüm ayrıntılarıyla bilmiyorlar. Pek çok mavi yaka çalışan üretimdeki duruşların sebeplerini görebiliyor ve emin olun çok faydalı olacak çözüm önerileri de var. Sadece bu konulardaki konuşmaya katılmaları ve yönetimle iş birliği içinde proje geliştirmeleri gerekiyor. Bu süreçte yönetim önderlik edip bu yolu açmalı ve doğru KPI’larla gelişme alanlarını ortaya çıkarmalı.
Mavi Yaka Liderliğine Neden İhtiyaç Var?
Mavi yaka çalışanlar genellikle saatinde tesise gelen, işini yapıp evine dönen bir grup olarak görülüyor. Ancak mavi yakanın bir işletmenin hedeflerine ulaşmasında sadece üretimi gerçekleştirmekten çok daha fazla katkısı olabilir. Mavi yaka fiziksel işi yapan, kendi aralarında yoldaşlık ilişkileri geliştirmiş, dünya tarihinde önemli dönüm noktalarına yön vermiş bir gruptur. Onları iş ortamının gelişmesi, işçi hakları ve endüstriyel devrimden ayrı düşünmek büyük bir hata olacaktır. Mavi yakayla ilişkilerimizi geliştirirken bu zengin tarihi göz önünde bulundurmak durumundayız.
Bir işletmenin operasyonel süreçlerini en yakında ve ayrıntılı olarak gören grup mavi yaka çalışanlar. Dijital dönüşüm çalışmaları ve otomasyonun artmasıyla artık onların da sadece teknik yetkinlikleri değil, liderlik yetkinliklerine ve geliştirme fikirlerine de ihtiyacımız var. Önceden dört kişinin yaptığı bir işi artık tek bir makine yapabiliyor; süreçler hızlanıp kısalıyor. Artık mavi yakanın üretim dışındaki yetkinliklerinden de faydalanma, bu yetkinlikleri geliştirme potansiyellerini ortaya çıkarmaya ihtiyacımız var.
Özellikle çevik üretim ve yalınlaşma çalışmalarında birçok işletmede yapılan en büyük hata ofiste çalışan beyaz yakanın mavi yakadan görüş almadan proje geliştirmesi ve değişikliklerin tepeden inme yapılması. Eğer başarılı dönüşüm ve iş geliştirme projeleri gerçekleştirmek istiyorsanız mavi yakayla iş birliği içerisinde olmalı ve onların liderlik edeceği projelere destek olarak işletmenin genel hedeflerine ulaşmada birlikte çalışmalısınız. Birlikten kuvvet doğacak, birbirinizin en iyi yönlerini ortaya çıkararak çok daha başarılı projelere imza atacaksınız. Çalışmalarınızda başarılar diliyorum. Herkese verili günler!
Kaynaklar
https://hulyamutlu.com/mavi-yaka-yonetimi/
https://toptalent.co/kpi-nedir-kpi-ornekleri
