Dijital dönüşümün bugün gündemimize gelmiş olması ve “En fazla iki yılımız var!” denmesi sadece teknolojinin geldiği nokta ile ilgili değil. Asıl zor kısım Z kuşağının müşterilerimiz, çalışanlarımız ve paydaşlarımız olarak iş yaşamına dahil olacağı gerçeği… 2000 doğumlu çocuklarla başlayan bu kuşağın en büyükleri bugün yirmi bir yaşında. Bir kısmı 2022 bir kısmı da 2023 gibi iş yaşamında çalışmaya başlamış olacaklar. Akıllı telefonlarla yedi, en geç on yaşında tanıştılar. Sosyoekonomik durumlarına bakılmaksızın internet hayatlarının vazgeçilmezi. Birbirleri ile sosyal medya aracılığıyla ve online oyunlarla iletişim kuruyorlar.
Şu an yaşadığımız durum Tom Goldwin’in Digital Darwinism isimli kitabında tanımladığı Dijital Darwin’cilik; yani, toplum ve teknolojinin kurumların uyum sağlayabileceğinden daha hızlı evrilmesidir. Z kuşağını yetiştiren biz helikopter ebeveynlere şimdi düşen çalışma ortamlarında da ev konforlarını sağlamak. Akıllı telefonlarıyla oluşturdukları sanal dünyalarını, dijital dönüşüm ile iş ortamında da onlara sunmalıyız.
1- Bulut platformunu (SaaS, IaaS, and PaaS) kullanan uygulamaları ile istedikleri yerden istedikleri kadar kullanabilecekleri programlarımız olmalı. Manuel çalışmadan, kâğıtta kayıt tutmaktan kurtulmak için yaptığımız kayıt odaklı yazılımlar onlara hamaliye işi gelecek ilk sıkıldıklarında kendilerini akıllı telefonlarına verecekler.
2- Kurum hafızamızı yapay zekaya yükleyip kolay analiz yapmalarını sağlamalıyız. Hatta arıza durumunda, üretimde kalite problemi olduğunda, bütçe aşılıp banka faizleri ana paraya hücum ettiğinde onların cep telefonuna mesaj gönderen uyarlamalar yapmalıyız.
3- Teknoloji, ekolojik ve sosyoekonomik konjonktürler tahmin edilemeyecek kadar değişirken onların en büyük destekçisi yaratıcılıkları olacak. Yaratıcılıklarını destekleyecek sanatsal bir faaliyetle ilgilenmelerini desteklemeliyiz. İstedikleri bilgilere ulaşacakları, analiz edecekleri ve global sosyal gruplarla anlık paylaşım ve analiz yapacakları forumlara katılımlarını sağlamalıyız.
4- İşlemi robot yapabiliyorsa, üretimi sanal gerçeklik ile izleyebiliyorsa, her bir cihazın dijital verisi yapay zekanın oluşturduğu bir algoritma ile izleyip iyileşme planı yapabiliyorsa… Üretime inmeden iş analizi, süreç iyileştirme ve hedeflerle yönetimi dijital ortamla yapabilmeli. İnsan olarak ona düşen işi takip etmek değil, sadece workflow’un (iş akışı algoritması yazılımları) onun ekranına düşürdüğü problemlere ve işlere müdahale etmek. Öngörülemeyen bir problem yaşandığında yaratıcılığını ve koordinasyon yetkinliğini kullanarak tekrarını önleyecek yazılım, proses ve organizasyon değişiklikleri yapmak.
5- Müşteriler taleplerini dijital ortamda girmeli ve üretim alanındaki çizelgelemeyi görerek talebinin üretim zamanını, dijital tedarik zinciri ile kendisine ne zaman ulaşabileceğini görebilmeli. Eğer isterse sanal gerçeklik ile üretim aşamalarını izleyebilmeli.
6- Müşteri standart ürün satın alacak ise kendisine en yakın depo da var olup olmadığını görebilmeli. Bu uygulamalar uzun süredir büyük firmalarda mevcut aslında.
7- Hem mekan hem de saat olarak çalışma esnekliği sağlanmalı. Akıllı telefonundan, ipad’inden veya bilgisayarından kendisine verilen görevleri yapabiliyor ise işe gelmeden iş sonuçlarını başkalarına anlık dijital olarak aktarabilmeli.
8- Kendilerini dünya insanı olarak gören bu kuşağın öncelikleri; sadeleşme, sürdürülebilirlik, girişimcilik, adalet, doğayı koruma, barış ve yaratıcılık. Önceliklerinden anlaşılacağı gibi duygusal zekaları yüksek. Kurum olarak dünyanın geleceğine yatırım yapan sosyal projelerimiz olmalı. Kuruma verdikleri hizmetin topluma fayda olarak dönmesi onları maaşlarından daha çok sevindirecek.
9- Z kuşağının hayalindeki mesleklerden birisi yöneticilik. Yönetici olarak işe başlamak isteyenler var. Bu durum Z kuşağının öncesindeki kuşakta da vardı. Onlara bunu söyleten belki de ‘Ne iş yapıyorsun?’ sorusuna bir şirkette yöneticiyim diye cevaplayan büyükleri olabilir. Onların aslında istedikleri yönetici gibi yapacakları işe kendilerinin tanımlaması, yaratıcılığını katarak işini şekillendirmesi ve yöneticiliğin zamanla şirkette kazandığı avantajların kendisine baştan verilmesi. Aslında onların önemli değerlerinden olan eşitliği iş ortamında yakalamaları. Adil ve görevden bağımsız eşit hakların sunulduğu bir iş ortamı istiyorlar.
10- Çalışmak istedikleri lider “Ebeveyn Lider” modeli ekolüne ait olsun istiyorlar. İş yerinde anne babaları gibi onları seven, gelişimlerine destek olan, hata yapmalarına izin veren, yaratıcılıklarını kullanmaya destek olan ve en çok ta kendilerini ifade etmelerine izin veren bir lider istiyorlar.
11- Türkiye de yapılan Z kuşağı araştırmasında gençlere hayalleri sorulduğunda alınan cevap ‘İdealimdeki işi yapmak’ cevabı alınmış. Yaratıcılık yetkinliğinin çok önemli olduğu bir çağa girerken gençlerimizden bu cevabı alınmış. O zaman bize iş hayatında onların hayallerini ve hedeflerini ufuk açıcı bir şekilde geliştirmek düşüyor.
‘Harry Potter gelmeyecek. İş başa düştü!’Samra Samer (İklim aktivisti). Dijital dönüşüm ve Z kuşağı, Türkiye olarak gelecekte globalde yer almamız için bir fırsat. Yeter ki Z kuşağıyla empati kurabilelim, kelimelerin arkasındaki gerçek isteklerini anlayıp yaşamımıza akıtabilelim, hayallerinin ufuklarını açalım, kendilerini gerçekleştirmelerine izin verelim. Dijital dönüşüm beklentilerini gerçekleştirmeleri için yol açalım.
