Dijital lider, stratejik olarak vizyon ve misyonu doğrultusunda net olarak ifade edilmiş (SMART) hedeflere ulaşmak için dijital, mobil ve sosyal araçları etkin ve güvenilir şekilde kullanan kişidir.
Bugün güvenilir ve etkili bir lider olmak için gündemi tutan dijital teknolojileri ve sosyal medyayı en az insan ilişkileri kadar iyi yönetiyor olmalıyız. Bu liderlik modeli sadece gelişmiş ülkeler için geçerli değil. Türkiye’nin bugünkü dijital fotoğrafına baktığımızda ve özellikle Z kuşağının yaşam önceliklerini dikkate aldığımızda iyi bir dijital lider olmaktan başka seçeneğimiz yok. Türkiye’nin dijital fotoğrafı da bunu doğruluyor. Nüfusumuzun yüzde doksanı mobil ağda ve yüzde yetmiş yedisi de internet kullanıcısı. Sosyal medyaya geldiğimizde de nüfusumuzun yüzde yetmişi aktif olarak sosyal medya kullanıyor.
Aktif olarak kullanıyoruz tanımı bir lider için SMART bir tanım değil. Bu nedenle dijital lider olmanın gerekliliğini ve bu yolda kendisine bir yol çizmeyi planlayan bir lider için günlük ortalama saatleri gösteren fotoğrafı paylaşmak isterim.
Aktif olarak kullanıyoruz tanımı bir lider için SMART bir tanım değil. Bu nedenle dijital lider olmanın gerekliliğini ve bu yolda kendisine bir yol çizmeyi planlayan bir lider için günlük ortalama saatleri gösteren fotoğrafı paylaşmak isterim.
İlk sorunuz; “Bu tablolar bir liderden çok pazarlama bölümünün işi değil mi?” olabilir. Evet bu belki bir on yıl öncesi için doğruydu. Beş yıl öncesine kadar destekçi bulabilecek bir fikirdi. Çünkü o günlerde biz Facebook’ta ilkokul arkadaşlarımızı arıyorduk. Çok sık görüşemediğimiz dostlarımızı takip ediyorduk. Bugün pandeminin de etkisiyle zamanımızın büyük kısmını internette geçiriyoruz. Yedi saat elli yedi dakika pek çoğumuzun uyku saatinden daha uzun bir süre. Gündüz çalışma saatimizle neredeyse aynı. Biz internette online çalışıyoruz dersek pek de yalan olmaz. Acaba kaç kişi gidip liderin kapısını çalıyordur? Acaba kaç lider çalışanlarına internet kullanmadan erişebiliyordur.
Güvenilir, etkin ve fark yaratan bir lider olmak istiyorsak, biz de internette online olup çalışanlarımıza dokunmalı, lider kimliğimizi ortaya koyarak onları hedefe ulaşma konusunda yüreklendirirken, paydaşlarımızla güven vermeliyiz.
Liderlik hep vardı hep de var olacak. İnsanların liderden beklentileri de değişmedi ancak değişen hem de hızla değişmeye devam eden liderin kullandığı mecralardır. Şimdi meydan, toplantı odaları, üretim gezilerinin yerini dijital ortamlar alıyor. Hayat internette dönüyor.
Size uygun dijital liderlik modelini nasıl belirleyeceksiniz? Dijital dünyanın lider dinamikleri nedir?
Geniş Ölçekli Dinlemek
Dinlemek, Liderlik yetkinliklerinin başında geliyor. Dijital ortamda çalışanlarınızı, paydaşlarınızı ve müşterilerinizi nasıl dinleyeceksiniz? Bunca yazı ve paylaşımı dinlemenizi kolaylaştıracak bir filtreleme sistemi oluşturmalısınız. Bu hem sosyal medya hem de yayınlanan yazılar için geçerli. Bizim gördüğümüz internet ortamının altında çalışan platformu da sorgulayacak bir yazılım yaptırabilirsiniz. Bunun için size haber ve paylaşımları konsolide edecek bir elemana ihtiyacınız olacak. Zaman içinde sizin gözünüzle bakan bir çalışanınız olduğunda zaman kazanacaksınız. Ayrıca sosyal medyayı takip etmek sandığınız kadar zaman alan bir şey de değil. Planladığınız bir 15 dakika göz gezdirmeniz de size yardımcı olabilir. Belki de bunu bir öğle yemeği arasında kafa dağıtmak için de yapabilirsiniz.
Pazarlama ya da kurumsal iletişim bölümünüzün bunu yapmasını istemek doğru değildir? Geniş ölçekli dinlemede de sizin bakış açınıza ve yorumunuza ihtiyaç var. Liderliğin ana yetkinliklerinden biri vizyoner bir bakış açısı ve olayları duygu ve mantık harmanıyla yorumlama değil midir?
Ortamınızı Taramak
Geleceğin işleri neler olacak? Teknoloji nereye gidiyor? İç ve dış müşteri beklentileri neler? Z kuşağının gündemi nedir? Müşteri beklentileri sizi nereye yönlendiriyor? Müşteri de hayal oluşturma fırsatınız var mı? 2050 gelecek yönelimleri (Future trends) nelerdir? Şirketlerin 2030 hedef, vizyon misyonları nelerdir? Coğrafyamızdaki dinamikler neler olacak? ….
Z kuşağı yaşamını global bir birey olacak şekilde yapılandırıyorsa biz de Lider olarak bunu merkezimize almalıyız. Hem bireysel hem de ekip olarak sorgulayan, yaratıcı ve öngörülemeyenin başlatıcısı olmalıyız.
Tüm bunları araştırmak için deniz derya bilgiye ulaşabileceğimiz bir internet dünyamız var. Peki bu bilgilerin hangileri gerçekçi? Evet bunları ayıklamak için desteğe ihtiyacımız var. Bilgi kalabalığında zaman kaybetmemek için güvenilir kaynakları tespit edip takibe almalı ve ekibinizle konsolide etmelisiniz. Akıp giden dereden altınları eleyerek bulan ve yaşamına onu katan kazanacak.
Doğru Paylaşım Türünü Seçme
Siz kimsiniz? Neden sizi lider olarak kabul etsinler? Lider olduğunuz grubun beklentileri neler? Ne ile motive oluyorlar? Ve en önemlisi sizin ayaklarınız yere nasıl basıyor? Tercihleriniz neler? Sürdürülebilir karakter özelikleriniz neler? Temelleriniz kuvvetli mi?
Havayı koklayın, sürdürülebilirliğini sağlayacağınız karakter özelliklerinizi öne çıkarın. İnsanlara beğendikleri liderlerdeki özellikler sorulduğunda ilk üç özellik; güvenilir, güçlü, etkin.
Çalışanlarınız, paydaşlarınız, müşterileriniz sizi tanımak istiyorlar. Onları motive edecek sözlerinizi, eylemlerinizi, yaşadığınız anları sosyal medyada görmek istiyorlar. Acilen sosyal medya paylaşım sitilinizi belirleyip eyleme geçmelisiniz. Sizin sitiliniz ne olabilir;
1- Düzenli olarak yayın yapmak. Mesela her perşembe sabah dokuzda yayın yaparak beklentilerinizi, önerilerinizi, eylemlerinizi, tecrübelerinizi paylaşabilirsiniz. Bu sizin imajınız olabilir. Bu sayede toplantılar dizisi ile çalışanlarınızı hedefte tutmanıza gerek kalmayabilir. Ancak bu yazılarınızı önceden biriktirmenizi gerektirecektir. Yazı için zaman harcamanız gerekecektir. Sakın aklınıza yanlış anlaşılma korkusu gelmesin. Sosyal medyayı çok kullanan birisi olarak ben buna tanık olmadım diyebilirim. Bu konuda mottom ve önerim; yola çık, yol açık. Z kuşağının bizim kuşak gibi önyargıları yok. Oldukları gibi yaşama özgürlüğünü kendilerine tanıyorlar ve size de bu alanı veriyorlar.
2- Beğendiğiniz paylaşımlara yorum yazabilirsiniz. Bu şekilde davrandığını gözlemlediğim iyi bir lider olduğuna inandığım kişileri sosyal medyada gözlemliyorum. Düzenli yayın yapanlardan daha etkili olduklarını da söyleye bilirim. Çok beğeni alan ve kendi görüşlerine yakın olan yazılara kısaca bakış açılarını yazarak katkıda bulunuyorlar. Sizce de bu az zaman harcayarak çok kişiye kendinizi ifade etmenin iyi bir yöntemi değil mi? Bu yöntemle çalışanlarınızın paylaşımlarına yorumlar yazarak onları motive etme şansınızda var.
3- Sadece kendisine fayda sağlayacağı paylaşım yapan firma ve kişileri takip edenler var. Sosyal medyada isimlerini görmüyoruz. Ancak onlar iyi bir dinleyiciler. Liderlikleri için gerekli olan bilgiye ulaşıp yolculuklarını revize ederek yapılandırıyorlar.
Sizin sitiliniz bunlardan sadece birisi olmaya bilir. Belki de siz karakter özelliklerinizi ve şirket hedeflerinizi destekleyen yeni bir sitil oluşturabilirsiniz. Ama bu işin sonu eninde sonunda dijital dünyaya dokunacaktır. Kiminde az kiminde çok.
Hedef Takipçiler
Dijital, mobil ve sosyal ortamdasınız peki takipçileriniz kim olmalı? Oluşturduğunuz dijital liderin önceliği kimde? Müşteri mi? Paydaşlarınız mı? Çalışanlarınız mı? Sosyal akranları mı? Oluşturduğunuz profil, paylaşımlarınız, paylaşımlara yaptığınız yorumlar tüm bunlarda odak noktanız hedeflediğiniz takipçilerinize uygun olmalı.
Hedef takipçilerinizle iletişime geçmekle ofiste birebir yaptığınız görüşmeler arasında mutlaka fark var. Ancak oluşturacağınız profil yine birebir görüşmelerinizden beslenecek. Doğal olarak takipçi sayınız arttıkça imajınızı, hedeflerinizi, stratejik hedefe yönelik paylaşımlarınızı yönetmekte danışmanlardan destek almak gerekecek. Bir sosyolog belki de size takipçi profilinizi özümsetecek. Belki de bir psikolog yazılarınızı gözden geçirecek. Tüm bunları belirleyen hedef takipçileriniz olacak.
İki yiğit çıktı meydane, ikisi de birbirinden merdane… Şimdi dijital dünyada internetle birbirimizle hem hal oluyoruz. Yeni bir dünyada yeni liderlik modellerine ihtiyacımız var. Liderlik zor zanaat. Kendi tarzınızı oluşturmakta bir nebze tuzumuz olur ise ne ala, olmaz ise zamanınız çaldık affola.
