Türk dili, dillerin en zenginlerindendir.Yeter ki bu dil, şuurla işlensin.’ ( Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1881- gönüllerde)
Pazar günü mizah gözlüğüyle bakılır işe. Dilimizin zenginliğiyle, mizah gözlüğünü takıp bakalım şu dijital dünyamızın durumu ahvaline.
SALDIM ÇAYIRA MEVLAM KAYIRA – Veri yönetimi– işletmenin her departmanı birbirinden bağımsız veri üretir. Veriler tutarsızdır. Hatalar içerir. İşletmenin kaderini belirleyen kararların alınması esnasında yanlış yönlendirir.
KALPTEN KALBE BİR YOL VARDIR GÖRÜLMEZ – IOT- Nesnelerin interneti. Nesneler, cihazlar gözle görülmeyen bir bağ ile birbirleriyle iletişime geçerler. Umulur ki iyi niyet çerçevesinde ve bütünün hayrına bir bütün olarak harakete ederler. Yaşama çevreye programlanan işler çerçevesinde hizmet ederler.İnsanları kurumsal kölelikten kurtaracak bu sisteme merhaba! Ey insanoğlu sen de sevgiyi yaratıcılığı, doğanın güzelliğini bu arada keşfeyle.
KAYIĞA BİNSEM GÖTÜRÜR HEY CANIM HEY – Yapay Zeka – Geçmiş yaşanmışlıklardan edinilen ön koşulların sisteme tanımlanarak yapılacak eylemin öngörülmesi. Öngörünün onaylanması için bir onay eylemi tanımlanması. Yüreğimi oynatan güzel kadın kıyıda göründüğünde, deniz üstü köpürdüğünde kayığı hazırla. Kayığa benim ağırlığımı yakın birisi bindiğinde kürekleri çek. Yapay zekanın şu cihana gelişi insanoğluna nefestir. Bırak şu standart işleri! yaratıcılığı coştur! sevdanı yaşa! müziğini keşfet!
EVDEKİ HESAP ÇARŞIYA UYMAZ – Kavramsal tasarım– Mevcut durum analizi üzerinden çalışarak gelecek durumun planlanması ve yol haritasının oluşturulması yapılmadan dijital dönüşüme başlamak sonuçta istemediğimiz noktalara gelmemize sebep olabilir. Neler mi olabilir ? Zamanında dijital platformlara geçemediğiniz gibi, gereğinden fazla maliyetle karşılaşabilirsiniz. Sonuçta istediğiniz iyileşmelere ulaşamayabilirsiniz.
ABANIN KIYMETİ YAĞMURDA BİLİNİR – Bulut platform -Verilerimiz ve onları yönettiğimiz algoritmaların olduğu uygulamalarımız, yazılımlarımız artık eskisinden çok daha değerli ve güvenirliğini sağlamakta eskisinden çok daha zor. Verilerimizi, yazılımlarımızı, uygulamalarımızı bulut üzerinde tutmak hem daha güvenli hem de yatırım olarak düşünürsek daha da ucuz. Doğa bize gücünü farklı olaylarla hatırlatırken, Yağmur, sel, pandemi, deprem ve öngörülemeyen başka felaketlerden değerli varlıklarımızı korumalıyız. İşletme olarak bizden çok daha iyi koruyabilecek bulut platformlarına emanet etmek en güvenlisi ve ucuzu.
AĞAÇ YAPRAĞIYLA GÜRLER – Ağınızı genişletin– işletme içinde bilgi akışını hızlandırmak için bilgi üretilen her noktaya ağınızın ulaşmasını sağlayın. Kabloları unutun. Havada gezen veriler, veri uçlarına kendileri ulaşsın. Kauçuk, bakır, naylon ve insan emeğini sahiblerine bağışlayın. İnsanlar kişisel ağlarını genişletip birbirlerinin kişisel gelişimlerine dolayısıylada hem işletmenize hem de yaşadıkları topluma fayda sağlasınlar. Ağaçlar bizlere nefes olmaya devam etsinler. İşletmenin saf ve değerli verileri kendi ağlarında akarak size yol açsın.
GÜN DOĞMADAN NELER DOĞAR- Değişim, gelişim, dönüşüm ( Inovasyon, Challenge). Yaratıcılık, tasarım, simülasyon, yapay zeka, istikrarlı iyileşme (continious improvement), sürdürülebilirlik( Sustainability) v.b. kelimeler her an dilimizde, yazılarımızda ve yaşamımızda. Tüm bunlar hızla değiştiğimizin ve bu değişimlerin bazılarını bugün öngöremediğimizin göstergesi. Ufkumuzu genişletmek, gelişecek dünyaya ayak uydurma stratejilerimizi oluşturmak artık kaçınılmaz. En fazla iki yıl sonra para (kripto) dahil şu an yaşamımızda olan pek çok şey dijitalde dönecek ve biz bugün onun için en azından adımlar atmalı ve dönüşüme başlamalıyız.
MİNAREYİ ÇALAN KILIFINI UYDURUR – Veri güvenliği – Dijital çağda verilerle dönen dünyada bizi karşılayan en büyük risk özel verilerimizin siber suçlular tarafından çalınması ve bilgimiz dışında kullanılması. Şu an bunun için aklımıza gelen en korkunç olay paramızın çalınması . Yarın belki de çok daha korkunç suçlara sebep olacak. Bizi sesimizden, yüz hatlarımızdan, göz bebeğimizin deseninden tanıyan yapay zekalar hayatımıza girdiğinde ajan filmlerinde seyrettiğimiz sahneler bizim de başımıza gelebilecek.
LAF İLE PEYNİR GEMİSİ YÜRÜMEZ – Dijital dönüşüm yolculuğu proje yönetimi– Dijital dönüşüm konusunda çok sayıda kitap, makale ve gerçek zamanlı oturumlar (webinar) mevcut. Bunları dinleyen birisi vizyon oluşturma konusunda size yardımcı olabilir. Konu proje yönetimine ve işletme isterlerine göre uyarlanmasına geldiğinde naçizane tavsiyem çevik proje yönetimi ile en az bir adet bilişim projesi devreye alan birisinin liderliğinde yolculuğa başlamanız. Bu yolculuk çaba, sabır ve vizyon isteyen uzun soluklu bi maraton gibidir.
AV VURANIN DEĞİL, ALANINDIR – Dijital dönüşümün merkezinde müşteri beklentileri vardır. Dijitale başlarken kaynaklarınızı etkin kullanmak adına müşteriye en yakın süreçten başlayın. Müşteri beklentilerini dijital ortamda toplayıp ilgili iş süreçlerine iyileştirme için girdi oluşturun. Rakiplerinize ve piyasa beklentilerine göre üretim süreçlerinizde dijital dönüşüm yolculuğunuzu yapılandırın. Müşterinin bedelini ödemediği ileri teknoloji için yatırıp yaparak kaynaklarınızı israf etmeyin.
AKIL ADAMA SERMAYE – işi yapan bilir. İşi yapan bir bilene sorarak geliştirir. İşletme işi yapanlara değer vererek fark yaratabilir. İnsan aklı ile diğer canlılardan farklıdır. Dijital dönüşüm artık aklımızı çalıştırmamız ve hızla yaşamımızı şekillendirmemiz için bize fırsat veriyor. Şimdi bizim işimiz aklımızı çalıştırıp hem kendimize hem de içinde nefes aldığımız dünyamıza fayda sağlamak. Akıllı fabrikalar tanımladığız işleri tasarladığımız dijital dönüşüm platformlarıyla yapacak. Bize nefes almak ve yaşamak düşüyor. Yaşama, kendin olma ve müziğini dünyaya dinleterek fark yaratma zamanı.Dijital dünyanın bize sunduklarını değerlendirin.
SİZE ÖZEL RENGİNİZ VE MÜZİĞİNİZLE YAŞAMIN TADINI ÇIKARIN!
Yapay zekanın benimsenmesine yardımcı olacak 40 liderlik özelliği;
🔹Stratejik Beceriler
-Vizyon ve Stratejik Yönelim: Yapay zeka, kuruluşun neresine sığar?
-Müşteri Odaklılık Odaklılık: Müşterilerin çözmeye çalıştığı sorunlar
-Paydaş İlişkileri
– Yenilikçi
-Yetenek Oluşturucu
-Yönetim ve Çapraz Fonksiyonel Yönetim
-Stratejik Süreç Değer Zincirleri
-Finansal Değer Gerçekleştirme
-Stratejik Dönüşüm
– Odaklılık
🔸İş Becerileri
-Müşteri odaklılık
-Sorun Çözme becerisi
-Analitik ve Araştırma Gücü
-İletişim
-Etik Sağlamlık
-Program & Proje Yönetimi
-Süreç ve Veri Yönetim becerisi
-Göstergeler (KPI’lar)
-Finans ve İş
-Sürdürülebilirlik Sağlamlık
🔹 Duygusal Zeka / Sosyal Beceriler
-Keşfetme merakı
-Çeşitli Görüşleri Dinlemek ve Yargılamayı Durdurmak
-Açıklık ve İşbirlikçi Ekip Uyumu
-Kapsayıcılık, Çeşitlilik, Empati ve Nezaket
-Koçluk ve Danışmanlık Becerisi
-Değişen Koşullar ve Çelişkiler Altında Çalışma Esnekliği
-Uyarlanabilirlik ve Esneklik
-Etkin Öğrenme
-Yansıtma ve Yenileme
-Sağlık ve Sıhhat
🔸Teknik Beceriler
-Araştırma Yöntemi
-Çevik Yöntemler
-Kullanıcı Merkezli Tasarım
-Veri analizi
-Dijital Okuryazarlık
-Matematik
-İstatistik
-Bilimler
-AI / ML Okuryazarlığı
-Sürdürülebilirlik
Dijital dönüşüm iş süreçlerimizdeki aksaklıkları çözer mi ? Tabii ki hayır. Dijital dönüşüm yolculuğuna başlamadan önce iş süreçlerimizi analiz edip yalınlaştırmalı, üretilen değerin en kısa zamanda kaliteden ödün vermeden müşteriye ulaştırabilmeli, iş yapış şeklini optimize etmeli ve değişen müşteri taleplerine hızla cevap verebiliyor olmalıyız.
Dijital dönüşüm yolcuğunun ana merkezinde satışları artırmak ve iş süreçlerimizdeki maliyetleri azaltmak olmalı. Dijital dönüşümde başarımızı artıracak en önemli kaynağımız olan çalışanlarımızın güvenini kazanmalı ve bu yolculuktaki kazanımların hem çalışanlara hem de şirkete fayda sağlayacağı konusunda güven duymalarını sağlamalıyız.
Dijital Dönüşümün Dört Ana Süreci :
1) Mevcut İş Süreçlerinin Tanımlanması : Süreçlerin olmazsa olmaz gerekliliklerinin, mevcut işleyişinin, süreçler arasında tanımsız kalan alanların belirlenmesi.
a) İş sürecinin önemli çalışanları ile workshoplar yapılması.
b) İlgili sürecin iç ve dış müşterileri ile değerlendirilmesi.
c) Sürecin uçtan uca değerlendirilmesi ve önceliklerinin belirlenmesi.
d) Mevcut duruma göre iyileştirme planının yapılması. Alınacak aksiyonların önceliklerinin belirlenmesi ve görevlendirilmesinin yapılması.
2) İş Sürecinin Yeniden Yapılandırılması : Mevcut iş sürecinin tanımlanmasında ortaya çıkan iyileştirme aksiyonları, ilgili süreç ile ilgili iç ve dış müşteri beklentileri, firma anahtar performans kriterleri ve güncel teknolojik uygulamalar dikkate alınarak sürecin yeniden yapılandırılması.
a) Müşteri için değer üretmeyen işlem, operasyon ve aracıların elimine edilmesi.
b) İç ve dış müşteri bakış açısı ile sürecin doğrulanması.
c) Şirketin değer zincirinde uçtan uca yeni bir bakış açısının benimsenmesi ve işletim modelinin optimize edilmesi.
d) Süreç ve bilgi teknolojileri için yol haritası yapılması.
3) Teknolojik Uygulamanın Seçilmesi ve Kullanıma Hazırlanması: Sürecin yeniden yapılmasında oluşturulan iş analizine uygun yazılım ortamının belirlenmesi ve uygulamanın hazırlanması.
a) İş analizi isterlerinin değerlendirilmesi ve uygun yazılımın belirlenmesi.
b) Süreçlerin birbirleri arasındaki data akışını kolaylaştıracak, kullanıcıların data girişini minimuma indirecek, raporalama yapımını kullanıcının yönetebileceği bir sistem oluşturulması.
c) Şirket data hacmi, kullanıcı sayısı ve güncelleme kolaylığı olan sistemler tercih edilmesi.
d) Kurulacak sistemin eskiye nazaran hızlı değişen teknolojiye adaptasyonunda esnek olmasının tercih edilmesi.
e) Kullanıcı eğitimleri verilerek kullanıcı güveni ve desteği alınması.
f) Kalite testleri, anahtar kullanıcı testleri sonuçlarında alınan aksiyonlar öncelik ve yapım süresine göre planlanması ve hızlıca devreye alınması.
4) Teknolojik Uygulamanın Devreye Alınması: Normal iş akışını kesmeden yeni sistemin, fabrika içinde ve paydaşlarla devreye alınması.
a) Süreç bazında sistemin çalışmasının test edilmesi.
b) Kullanıcı şikayet ve önerilerinin hızla düzeltilmesi.
c) Kullanıcılara online destek verilmesi.
d) Eski sistem backuplarının yeni sistem tam olarak çalıştığından emin olana kadar tutulması.
Dijital dönüşümde hedef teknolojiyi takip edip müşteri memnuniyeti sağlarken şirket anahtar performans değerlerini iyileştirmek olmalıdır.
Ayşe Görücü
Yönetim Danışmanı