Çevremizi korumanın önemini pandemi ve afetler bizlere hatırlatıyor. Birkaç yıl öncesine kadar hükümetlerin ve uluslararası kuruluşların faaliyetler listesinde olan sürdürülebilirlik ve doğanın korunması artık hayatımızın tam da ortasında. Hem birey hem de kuruluş olarak nelere dikkat etmeliyiz? Henüz dünyamız yaşanabilir durumdayken bu konudaki temel yedi maddeye kısaca göz atalım.
Çevresel İsrafları Görselleştirmek
Bugüne kadar değer akış haritalamasında bilgi ve malzeme akışına odaklandık. Bundan sonra nasıl ki müşteri siparişlerine göre uyumsuz olan stokları ve zaman kaybederek ilgilisine ulaşan bilgiyi görselleştiriyorsak çevresel atıklarımızı da görselleştirmeliyiz ve değer akışı haritasında göstererek iyileştirme planlamasına bu konuları da dahil etmeliyiz.
Çevre bilincinin oluşmasına sadece müşterileri memnuniyeti için yapılan bir faaliyet değil yaşamımızı devam ettirebilmemiz için gerekli aksiyon olarak bakmalıyız. Aslında detaylı baktığımızda çevresel israfların bize gereksiz maliyet olarak döndüğünü de görürüz; kaynakları, enerjiyi ve kapasiteyi boşa harcamak, gereksiz malzeme tüketmek, çevresel yaptırımlar yerine getirilmediği için ödenen para cezaları…
Çevremizi koruyacak, sürdürülebilirliğimizi sağlayacak ve maliyetlerimizi azaltacak bu yedi temel çevresel israf nedir?
- Enerji: Doğru enerji formunu kullanıp kullanmadığınızı sorgulayın. Daha temiz bir yakıt var mı, yoksa yenilenebilir bir kaynaktan elektrik elde edebilir misiniz?
- Su: İşlem için tatlı suyun gerekli olup olmadığını veya onu arıtabilir veya geri dönüştürebilir misiniz?
- Malzemeler: Malzemeleri ve bunları nasıl işlediğinizi yakından inceleyin. Atık alıyor musunuz yoksa ürünleriniz, hizmetleriniz ve süreçlerinizden kaynaklanan atık ve kirliliği tasarladınız mı? Hammaddeleri fabrika kapılarınıza getiren tedarik zincirini ne kadar tanıyorsunuz? Kereste, sorumlu bir şekilde yönetilen ormancılık operasyonlarından mı geliyor? Sosyal sorumluluk konusundaki görüşünüzü genişleterek, pamuğu üretmek için zorla çalıştırma uygulandı mı? Doğadaki bir canlının hayatına son vererek mi boyanız elde ediliyor?
- Çöp: Bazı çöp türlerinin diğerlerinden daha kötü olduğunu düşünün. Örneğin, çöpünüzün arka kapıdan çıktıktan sonra yarattığı etkiyi araştırın. Bu bilgiyle, belki diğer kuruluşlarla iş birliği yaparak, mümkünse yeniden kullanmak, değilse geri dönüştürmek ve kalan çöplerin çevreye zarar vermeyecek bir şekilde atılmasını sağlamak için girişimlerde bulunabilirsiniz.
- Ulaşım: Ohno’nun orijinal yedi atığı arasında yer almasına rağmen, ulaşım da önemli bir kirlilik nedenidir. Geçtiğimiz yıl boyunca pandemi ile ilgili kilitlenmeler sırasında, çoğumuz daha az insanın hareket etmesi nedeniyle hava kalitesinde geçici de olsa gerçek iyileşmeler fark ettik. Tedarik zincirinize baktığınızda hammaddeleriniz size nasıl ulaşıyor? Bir üretim tesisi kurduğunuzda, çalışanlar işe gitmek için verimli toplu taşıma araçlarını kullanabilir mi? Ve son olaylar, çoğumuzun uzaktan çalışabildiğini ve böylece çevre üzerindeki etkimizi azalttığını gösterdi. Mevcut işlerinizden hangileri pandemi bitse bile evden yapılabilir? Hangi işlerinizi dijital dönüşüm ile evden yapılabilir hale getirebilirsiniz?
- Emisyonlar: Zararlı olup olmadıklarını belirlemek için emisyon türlerini ve miktarlarını gözden geçirin ve eğer öyleyse, bunları ortadan kaldırmanın yollarını arayın. Karşı önlemler, farklı bir üretim süreci seçmeyi gerektirebilir. Örneğin, yakın tarihe kadar çoğu sodyum hidroksit ve klorun, önemli miktarda zehirli element cıva emisyonu içeren bir işlem kullanılarak üretiliyordu. Membran hücre sürecine geçiş bu emisyonları durdurdu ve verimlilik iyileştirmelerini de beraberinde getirdi. Emisyonları ortadan kaldıramayacağınız durumlarda, etkilerini en aza indirmek için nasıl azaltacağınızı veya tedavi edeceğinizi araştırabilirsiniz.
- Biyo-çeşitlilik: Bir hastanenin steril süreçlerinin veya fabrika zemininin çelik ev faaliyetlerinin haritasını çıkarırken biyo-çeşitliliği dikkate almak garip görünebilir. Yine de özellikle sıfırdan bir durumda bir tesis inşa etmek, bölgenin biyolojik çeşitliliğini zaten olumsuz etkilemiş olabilir. Bu nedenle, devam eden operasyonların etkisini göz önünde bulundurmanız gerekir. Örneğin dünya, mikro plastiklerin kabuklulardan kılıçbalığına kadar çeşitli türler üzerindeki etkilerinin giderek daha fazla farkına varıyor. Değer akışlarınızı geliştirirken verdiğiniz malzeme seçimi kararları, dünyamızın tehdit altındaki ekosistemlerini etkileyebilir.
Yedi yeşil atık, yalın uygulayıcıların daha fazlasını görmelerini ve gördüğümüze rakamlar koymalarını sağlayarak iyileştirme gündemini genişletiyor ve böylece yeşil odaklı kaizenleri katalize ediyor.
Değer akışlarını haritalarken yedi atığı görselleştirmek ve çevresel bir bakış açısıyla israfı azaltmayı hedeflemek, al-yap-atık-dönüştür mantığı ile süreçlerinizi yapılandırmak hem ekosistemi korumaya yardım eder hem de maliyet kazancı sağlar.
Ekosisteme zarar vermeyen malzemeleri tasarımlarınıza dahil edin, üretirken emisyonu ve enerji sarfiyatını azaltın, ürünleriniz geri dönüşebilsin, tüketimlerimizi azaltarak minimal yaşama geçerek dünyamızı koruyalım.
